Μήνυμα του ΠΣΧΜ στην τελετή κατάθεσης στεφάνου στην προτομή του Χοσέ Μαρτί στην Αθήνα - Γιάννης Τσαλαβούτας

Ο Χοσέ Χουλιάν Μαρτί Πέρες, Εθνικός Ήρωας και Απόστολος της ανεξαρτησίας της Κούβας, και επιπλέον διακεκριμένος συγγραφέας, παιδαγωγός, δημοσιογράφος, διπλωμάτης, φιλόσοφος και ανθρωπιστής με μεγάλη επιρροή στη λατινοαμερικάνικη κουλτούρα συνολικά, πέθανε μια ημέρα σαν αύριο, στις 19 Μάη του 1895. Συνέβη στο Ντος Ρίος, σε μια από τις πρώτες μάχες του Δευτέρου Πολέμου Ανεξαρτησίας (1895-1898) κατά της Ισπανικής Αυτοκρατορίας.

Αν και ο στρατηγός Μάξιμο Γκόμες διατάζει τον Μαρτί να μείνει πίσω για να τον προστατεύσει από τα εχθρικά πυρά, αυτός αποχωρίζεται από το κύριο σώμα των στρατευμάτων, και προωθείται στο μέτωπο συνοδευόμενος από ένα μόνο στρατιώτη. Οι Ισπανοί ανοίγουν πυρ και ο Μαρτί πέφτει. Ήταν μόνο 42 ετών.

Την παραμονή της πτώσης του στο πεδίο της μάχης, ο Χοσέ Μαρτί γράφει το διάσημο γράμμα του στον επιστήθιο φίλο του Μανουέλ Μερκάδο. Σε αυτό, προφητικά προειδοποιεί ότι είναι απαραίτητο «να εμποδίσουμε έγκαιρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ώρα που η Κούβα αποκτά την ανεξαρτησία της, να επεκταθούν στις Αντίλλες και επομένως να ορμήσουν με μεγαλύτερη βία στα εδάφη της δικής μας Αμερικής».

Αυτή η θλιβερή προφητεία εκπληρώθηκε 3 μόλις χρόνια αργότερα, γιατί παρότι οι Κουβανοί πατριώτες νίκησαν στον πόλεμο ανεξαρτησίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελήθηκαν από την ήττα της Ισπανίας και στην πράξη έκαναν την Κούβα προτεκτοράτο τους, μέχρι το τέλος του τρίτου πολέμου ανεξαρτησίας, της εκστρατείας των γενειοφόρων του «κομαντάντε εν χέφε» Φιντέλ Κάστρο, οι οποίοι μπήκαν θριαμβευτές στην Αβάνα την Πρώτη Γενάρη του 1959.

Από εκείνη τη χρονιά, οι ΗΠΑ απειλούσαν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την επιβίωση του μεγαλύτερου νησιού των Αντιλλών για 60 χρόνια, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και τεχνάσματα: εισβολές ανοιχτές και συγκαλυμμένες, βιολογικά και οικονομικά αντίποινα, χρηματοδότηση παραστρατιωτικών και τρομοκρατικών ανατρεπτικών ομάδων, εκβιασμούς και συκοφαντίες. Αλλά δεν κατάφεραν να γονατίσουν τον κουβανικό λαό, που χάρη στην ηρωική του αντίσταση σύμφωνα με την παράδοση των Μαμπί επαναστατών, τις σοσιαλιστικές αρχές του και την υποδειγματική ηγεσία του, εμποτισμένη από τις ανθρωπιστικές ιδέες του Χοσέ Μαρτί, διατήρησε ανέπαφη την εθνική κυριαρχία και την αξιοπρέπεια του, γιατί «Τα όπλα της δικαιοσύνης νικούν τα άλλα. Χαρακώματα από ιδέες αξίζουν περισσότερο από χαρακώματα από πέτρα».

Αυτή η φράση ανήκει στο πιο εμβληματικό του δοκίμιο, που γράφηκε το 1891, τη «Δική μας Αμερική». Ο τίτλος σημαίνει ένα κάλεσμα ενότητας ανάμεσα στους λαούς της Λατινικής Αμερικής, σαν μέσο επανάκτησης του ονόματος της Αμερικής που το σφετερίστηκε η Αγγλοσαξονική Αμερική.

Ο Μαρτί προειδοποιεί για τον ιμπεριαλισμό και τον επεκτατισμό των ΗΠΑ, αρχής γενομένης από το δόγμα Μονρό, αποκαλώντας συμβολικά τις ΗΠΑ «γίγαντα ίσαμε εφτά λεύγες», «τίγρη απέξω» και «χταπόδι».

Αυτός ο πανίσχυρος εχθρός αύξησε την επιθετικότητά του και σκλήρυνε την εχθρότητά του από τη δεκαετία του 1990, όταν το σοσιαλιστικό μπλοκ είχε καταρρεύσει και η Κούβα είχε χάσει τους μεγαλύτερους πολιτικούς, στρατιωτικούς και οικονομικούς συμμάχους της. Παρόλα αυτά, η επαναστατική κυβέρνηση και ο κουβανικός λαός δεν παραδόθηκαν: «Εδώ δεν παραδίνεται κανείς, διάολε!». Οι Κουβανοί βγήκαν όρθιοι από την ενίσχυση του οικονομικού, εμπορικού και χρηματοπιστωτικού αποκλεισμού, μέσω των νόμων Τοριτσέλι και Χελμς-Μπάρτον, οι οποίοι όχι μόνο επιβάρυναν τις βλαπτικές συνέπειες για την κουβανική οικονομία αλλά επίσης τιμωρούσαν με χαρακτήρα εξωεδαφικό οντότητες άλλων χωρών που εμπορεύονταν με την Κούβα.

Τελευταία, κατά τη διάρκεια της ακραίας κυβέρνησης Τραμπ, αυτά τα τιμωρητικά και γενοκτόνα μέτρα ενισχύθηκαν ακόμα περισσότερο με την θέση σε ισχύ του Άρθρου 3 του νόμου Χελμς-Μπάρτον, που προβλέπει διεκδικήσεις δια της δικαστικής οδού περιουσιών πολιτών των ΗΠΑ από την εποχή του Μπατίστα και κυρώσεις σε ξένες οντότητες που χρησιμοποιούν αυτά τα ακίνητα ως έδρα.

Ο Χοσέ Μαρτί ήταν Κουβανός πατριώτης και επαναστάτης, αλλά έβλεπε πιο μακριά από έναν παραδοσιακό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, προς την κατεύθυνση μιας διαδικασίας ξεσηκωμού και χειραφέτησης όλης της ηπείρου, που να περιλαμβάνει άνδρες και γυναίκες, ινδιάνους, μαύρους και λευκούς, ελεύθερους ανθρώπους και σκλάβους.

Ο Μαρτί είχε μεγάλο σεβασμό και αγάπη για τον Απελευθερωτή, Σιμόν Μπολίβαρ. Το 1880 φτάνει στο Καράκας και «χωρίς  να βγάλει από πάνω του τη σκόνη του δρόμου, δεν ρώτησε πού θα φάει ούτε πού θα κοιμηθεί, αλλά πώς θα πάει εκεί που ήταν το άγαλμα του Μπολίβαρ…»

Στη γενέτειρα του Μπολίβαρ, τη Βενεζουέλα, διεξάγεται η άλλη μεγάλη μάχη των ημερών μας: άλλο πλοκάμι του ιμπεριαλισμού των γιάνκηδων θέλει να τελειώσει με την αδελφή Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας και τη νόμιμη κυβέρνησή της, μια κυβέρνηση που δεν δέχεται να γίνει μαριονέτα όπως η θλιβερή μορφή κάποιου Γκουαϊδό και να κάνει δώρο τους φυσικούς πόρους της στα επιχειρηματικά συμφέροντα των ΗΠΑ και της ντόπιας αστικής τάξης, που αποτελείται από τους κληρονόμους της παλιάς αποικίας. «Η κυβέρνηση πρέπει να γεννιέται από τη χώρα. Το πνεύμα της κυβέρνησης πρέπει να είναι αυτό της χώρας. Η μορφή  της κυβέρνησης πρέπει  να υπακούει στο ίδιο το σύνταγμα της χώρας».  Λόγια του Μαρτί πριν σχεδόν 130 χρόνια.

Ευχαριστώ.